Thiểu niệu là gì?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Mạnh Thắng – Chuyên khoa Tiết niệu – Khoa Ngoại & Gây mê hồi sức – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Thiểu niệu là tình trạng giảm lượng nước tiểu trong 24 giờ và chẩn đoán thiểu niệu dựa trên phân tích nước tiểu trong 24 giờ. Nguyên nhân thiểu niệu có thể do sinh lý, hoặc cũng có thể do bệnh lý nguy hiểm.

1. Thiểu niệu là gì?

Sự hình thành nước tiểu trong thận bao gồm hai quá trình:

• Lọc cầu thận: Một phần huyết tương được lọc qua mao mạch vào bao Bowman và trở thành dịch lọc cầu thận.
• Quá trình tái hấp thu và bài tiết ở ống thận: Khi dịch lọc vào ống thận, thể tích và thành phần dịch lọc sẽ bị thay đổi. Nước và một số chất hòa tan được quay trở lại mái nhà bằng cách tái hấp thu. Ngược lại, một số chất hòa tan được bài tiết vào dịch ống và trở thành nước tiểu.

Quá trình tạo nước tiểu giúp cơ thể giữ nước, điện giải và các chất quan trọng, đồng thời giúp cơ thể đào thải các sản phẩm có hại cho cơ thể…. Lượng nước tiểu bài tiết liên quan đến 3 yếu tố. :

• Yếu tố tiền thận: Cầu thận muốn lọc nước tiểu bình thường thì huyết áp trong động mạch thận phải vừa đủ, lượng máu đến thận cũng phải đủ. Hai yếu tố này tăng hoặc giảm sẽ ảnh hưởng đến độ lọc của cầu thận
• Yếu tố thận: Tham gia vào quá trình lọc và hấp thu ở thận.
  • Dịch lọc: Huyết áp phía trên cầu thận phải đủ lớn, tạo áp lực để đẩy huyết tương vào trong bao tử cung.
  • Hấp thu ở thận: Xảy ra ở ống thận nên chức năng của ống thận phải bình thường, ngoài ra hoạt động này còn phụ thuộc vào hormone aldosterone (do tuyến thượng thận tiết ra) và hormone chống bài niệu ADH (từ các thùy). do tuyến yên tiết ra) chi phối.
• Yếu tố sau thận: Liên quan đến sự cản trở đường bài tiết nước tiểu ra ngoài cơ thể, từ bể thận ra niệu đạo. Nguyên nhân có thể do sỏi, khối u…

Bất kỳ nguyên nhân nào ảnh hưởng đến 3 yếu tố trên đều có thể gây ra sự thay đổi về số lượng và thành phần của nước tiểu. Thiểu niệu được định nghĩa là khi lượng nước tiểu dưới 500ml trong vòng 24 giờ.

2. Nguyên nhân thiểu niệu

Có thể do nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý

• Do uống ít nước
• Do đổ mồ hôi nhiều

Bệnh lý: Dựa vào các yếu tố ảnh hưởng đến lượng nước tiểu, có thể chia nguyên nhân thành 3 nhóm: thiểu niệu do nguyên nhân trước thận, thận và sau thận.

• Nguyên nhân trước thận
  • Mất nước, mất máu: Khi cơ thể bị mất nước do các nguyên nhân như sốt cao, khó tiêu, nôn mửa, đi ngoài ra máu, xuất huyết tiêu hóa,… khiến khối lượng tuần hoàn giảm, lượng máu qua thận không đủ dẫn đến thiểu niệu. Con người là trẻ em rất dễ bị sốt cao và tiêu chảy gây ra thiểu niệu ở trẻ em. Khi có tình trạng mất nước, cần bổ sung nước bằng đường uống hoặc truyền dịch qua đường tĩnh mạch nếu không uống được.
  • Sốc: Có thể gặp trong tình trạng nhiễm trùng hoặc chấn thương, tình trạng sốc làm giảm lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể trong đó có thận.
  • Suy tim: Lưu lượng máu đến thận giảm, đồng thời áp lực động mạch thận cũng giảm theo.
  • Xơ gan: Do xơ gan gây phù nề, mất dịch vào khoảng kẽ hoặc vào khoang cơ thể.
  • Sử dụng một số loại thuốc: Thuốc chống viêm không steroid, thuốc kháng sinh…
• Nguyên nhân ở thận
  • Viêm cầu thận cấp: Có thể gây thiểu niệu hoặc thậm chí vô niệu. Biểu hiện sốt, mệt mỏi, tiểu ra máu, phù, huyết áp tăng, đau đầu, buồn nôn.
  • Viêm cầu thận mãn tính
  • Hoại tử ống thận cấp: Thiểu niệu là dấu hiệu ban đầu của bệnh, nguyên nhân có thể do ngộ độc cấp tính hoặc sốc.
  • Viêm thận kẽ: Viêm kẽ có thể do sử dụng một số loại thuốc kháng sinh, kháng viêm… hoặc do nhiễm khuẩn (tụ cầu, E.coli, liên cầu) hoặc do lao.
  • Do bệnh lý mạch máu thận: Tắc động mạch thận 2 bên, tắc tĩnh mạch thận 2 bên. Thường kèm theo đau lưng, sốt …
• Nguyên nhân đằng sau thận
  • Tắc niệu đạo hoặc cổ bàng quang: Phì đại tuyến tiền liệt, ung thư bàng quang, ung thư tuyến tiền liệt, bệnh bàng quang do thần kinh, sỏi niệu đạo …
  • Tắc niệu quản: Có thể tắc một bên hoặc cả hai bên do sỏi, khối u ác tính, xơ hóa phúc mạc…

3. Điều trị thiểu niệu như thế nào?

Thiểu niệu là triệu chứng của một bệnh lý nào đó, vì vậy để điều trị thiểu niệu cần phải tìm ra nguyên nhân, từ đó điều trị nguyên nhân gây bệnh.

• Đối với những trường hợp thiểu niệu sinh lý, cần tích cực tăng cường uống nước hoặc uống để bù lại lượng nước đã mất.
• Trong trường hợp bệnh lý, điều trị nguyên nhân như:
  • Giảm thể tích tuần hoàn: Cần truyền dịch để bù lại thể tích tuần hoàn đã mất.
  • Nhiễm trùng do vi khuẩn cần điều trị bằng kháng sinh.
  • Lọc máu khi chất độc tích tụ khi chức năng lọc của thận bị suy giảm.
  • Phẫu thuật hoặc dùng thuốc để điều trị nguyên nhân gây tắc nghẽn đường tiểu.

4. Thiểu niệu có nguy hiểm không?

Là một tình trạng nguy hiểm cần được xử lý kịp thời, nếu không sẽ dẫn đến các bệnh như:

• Tăng huyết áp
• Suy tim
• Thiếu máu
• Suy thận cấp tính
• Sự đình trệ của các chất chuyển hóa độc hại đối với cơ thể

Tình trạng thiểu niệu có thể do nguyên nhân bệnh lý nào đó, chú ý theo dõi lượng nước tiểu trong vòng 24h giúp phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh. Khi phát hiện thiểu niệu cần đến cơ sở y tế để xác định nguyên nhân, tránh để quá lâu gây biến chứng nguy hiểm. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ thăm khám, điều trị và phòng ngừa các bệnh, trong đó có Tiết niệu. Khi thực hiện quy trình thăm khám tại Vinmec, khách hàng sẽ được đón tiếp và sử dụng hệ thống cơ sở vật chất, máy móc hiện đại cùng với dịch vụ y tế hoàn hảo dưới sự hướng dẫn và tư vấn của các bác sĩ. Các bác sĩ giỏi, được đào tạo bài bản cả trong và ngoài nước. Bậc thầy. Bác sĩ. Nguyễn Mạnh Thắng đã được đào tạo chuyên sâu và tham gia nhiều hội thảo khoa học về lĩnh vực thận học, tiết niệu, nam học trong nước và quốc tế. Bác sĩ đã có 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phẫu thuật thận – tiết niệu – nam khoa. Hiện anh đang là bác sĩ tại Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Để được tư vấn trực tiếp vui lòng bấm số HOTLINE hoặc liên hệ hotline: 0909 400 649.

Công Ty Cổ Phần Dược Phẩm PYLORA
Địa chỉ : Số 22, Đường 34, Phường An Phú, Quận 2, TPHCM
Hotline: 0909 400 649
Email : info@PyLoRa.com

=> XEM THÊM: Giải Pháp Đấy Lùi Bệnh Phì Đại Tuyến Tiền Liệt Với Bộ Đôi Dược Thảo PyLoRo Từ Mỹ

Nguồn : PyLoRo.com